Aktualności › Forum Gospodarki Morskiej 2024 w Gdyni – jak odbudować przemysł okrętowy w Europie?

Forum Gospodarki Morskiej 2024 w Gdyni – jak odbudować przemysł okrętowy w Europie?

1 października 2024
11 października 2024 roku w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym w Gdyni odbędzie się XXIII już edycja FORUM GOSPODARKI MORSKIEJ - najważniejsze doroczne spotkanie branży morskiej w Polsce. Tegorocznym tematem wiodącym będzie: "Przyszłość polskiej i europejskiej gospodarki morskiej w świetle obecnej sytuacji geopolitycznej ". Prelegenci sześciu paneli tematycznych skupią się na analizie szans i zagrożeń związanych z obecną sytuacją na świecie oraz jej odziaływaniem na branżę morską w Polsce.

Partnerem wydarzenia jest Związek Pracodawców FORUM OKRĘTOWE, który organizuje panel dyskusyjny poświęcony przemysłowi okrętowemu. Udział w konferencji jest bezpłatny, po wcześniejszej rejestracji na stronie internetowej.

https://forum.gdynia.pl

Polska została członkiem Unii Europejskiej na mocy traktatu akcesyjnego, w którym przekazaliśmy dużą część kompetencji na jej rzecz, w tym w sferze gospodarki morskiej. Podobnie uczyniły inne kraje UE. Dlatego kluczem do odbudowy przemysłu okrętowego w Polsce i innych krajach członkowskich jest stworzenie rozwiązań na poziomie unijnym.

Bardzo prawdopodobne jest to, że proces tworzenia strategii dla przemysłu okrętowego będzie odbywał się w trakcie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, która przypada w pierwszym półroczu 2025 roku. Polska może więc odegrać bardzo istotną rolę w procesie wdrożenia rozwiązań wspierających europejski i polski przemysł okrętowy.


Europejski przemysł okrętowy jest obecnie cieniem swojej dawnej potęgi. Jeszcze na początku lat 80-tych, udział naszego kontynentu w produkcji okrętowej wyrażonej w jednostkach CGT wynosił 45% - obecnie wynosi ok. 6%. Ciągle utrzymujemy bardzo mocną pozycję w produkcji wyposażenia okrętowego, w budowie zaawansowanych technicznie jednostek pływających oraz w produkcji na potrzeby marynarki wojennej. Jednak doszło do całkowitego załamania produkcji statków służących do transportu towarów. Armatorzy europejscy ponad 90% potrzebnego tonażu zamawiają na Dalekim Wschodzie, powodując nasze uzależnienie od tamtego regionu świata.

Handel morski stoi w centrum światowej gospodarki od tysięcy lat. 80% handlu zagranicznego Europy odbywa się drogą morską. Pomimo postępu technologicznego, jest to nadal najtańszy, najskuteczniejszy i – co ostatnio nabrało szczególnego znaczenia - najbardziej ekologiczny sposób transportu towarów i surowców. I pozostaje kluczowy dla naszego bezpieczeństwa. Do jego utrzymania potrzebny jest jednak nowoczesny i konkurencyjny przemysł okrętowy.

Nawet Adam Smith, ojciec nowoczesnego kapitalizmu, uważał, że - ze względu na jego fundamentalne znaczenie - przemysł okrętowy jest jedną z niewielu gałęzi przemysłu, która nie powinna być pozostawiona wyłącznie grze sił rynkowych. Paradoksalnie, Komunistyczna Partia Chin bardzo dobrze zrozumiała te nauki. Natomiast kraje z naszego kręgu gospodarczego, w ślepej pogoni za krótkoterminowym zyskiem, niestety zapomniały.

Podczas gdy kraje Dalekiego Wschodu rozwijają i umacniają swoją pozycję na rynku producentów statków handlowych, udział Europy na nim systematycznie spada. Chiny – w przeciwieństwie do Unii Europejskiej - uznały przemysł stoczniowy za strategiczny dla osiągnięcia celu, jakim jest dominująca pozycja na morzu, będąca środkiem do dominacji nad światem. W ostatnich dziesięcioleciach kraj ten hojnie wspierał swój przemysł okrętowy subsydiami, otaczał barierami protekcjonistycznymi i zapewniał dostęp do finansowania na bardzo korzystnych warunkach.

Stosując wyżej opisane środki, Chiny zbudowały dominującą pozycję w przemyśle stoczniowym. Potencjał produkcyjny chińskich stoczni obecnie jest 10 razy większy niż połączony potencjał produkcyjny stoczni Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Jest to szczególnie niepokojące w obliczu ewentualnego konfliktu na Dalekim Wschodzie, związanego z agresywnymi poczynaniami Chin wobec Tajwanu. Dzisiaj stajemy przed dramatycznym wyborem: albo Unia Europejska opracuje i wprowadzi w życie strategię dla przemysłu okrętowego traktując go jako szczególnie ważny dla naszego wspólnego bezpieczeństwa sektor, albo utraci resztki rynku stoczniowego na rzecz Chin z katastrofalnymi konsekwencjami w przyszłości.

Odbudowa przemysłu stoczniowego w Europie ma fundamentalne znacznie dla naszego bezpieczeństwa. Dlatego konieczne jest opracowania przez UE strategii wspierającej europejski przemysł technologii morskich, jeżeli chcemy skutecznie odpowiedzieć na współczesne wzywania i przywrócić zasady zdrowej konkurencji.

W dniu 17 kwietnia br. SEA Europe zaprezentowała w Parlamencie Europejskim w Brukseli założenia i rekomendacje do mającej powstać morskiej strategii przemysłowej Unii Europejskiej. Autorzy dokumentu (link do niego poniżej) stawiają sobie ambitny cel budowy/przebudowy w Europie 10 tysięcy morskich i śródlądowych jednostek pływających do roku 2035. Środkiem do tego mają być między innymi:
  • ułatwienia finansowania budowy/przebudowy statków,
  • stworzenie systemu zachęt dla europejskich armatorów do zlecania budowy/przebudowy statków w stoczniach europejskich,
  • wprowadzenie kryterium „Made in Europe” w przetargach publicznych dla niektórych typów jednostek (m.in. promów, jednostek patrolowych, statków badawczych, platform) i eliminacji z tych przetargów podmiotów oferujących subsydiowane produkty,
  • rozwój edukacji i zapewnienie wykwalifikowanych kadr dla naszej branży, bez których odbudowa jej nie jest możliwa.
Link do dokumentu:
Setting sail to build in Europe 10000 sustainable and digitalised vessels by 2035 SEA Europes call for a European maritime industrial strategy April 2024

24 maja 2024 roku doszło do przełomu. Tego dnia Rada Unii Europejskiej – po wielu latach lobbowania przez SEA Europe - jednogłośnie wezwała Komisję Europejską do opracowania strategii wspierającej europejski przemysł morski. Treść wezwania została wspólnie uzgodniona przez przedstawicieli producentów okrętowych i armatorów: SEA Europe i ECSA. Kluczową rolę w tych uzgodnieniach odegrała prezydencja belgijska.

W odpowiedzi, 17 września 2024 Komisja Europejska zapowiedziała opracowanie takiej strategii w trakcie swojej nowej kadencji.

Bardzo prawdopodobne jest to, że proces tworzenia strategii przeciągnie się na następny rok, czyli wejdzie w okres polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, która przypada w pierwszym półroczu 2025 roku. Polska może więc odegrać bardzo istotną rolę w procesie wdrożenia rozwiązań wspierających europejski i polski przemysł okrętowy.

Polska została członkiem Unii Europejskiej na mocy traktatu akcesyjnego, w którym przekazaliśmy dużą część kompetencji na jej rzecz, w tym w sferze gospodarki morskiej. Podobnie uczyniły inne kraje UE. Dlatego kluczem do odbudowy przemysłu okrętowego w Polsce i innych krajach członkowskich jest stworzenie rozwiązań na poziomie unijnym.

I właśnie sposoby ożywienia przemysłu okrętowego w Europie zostaną omówione podczas panelu dyskusyjnego w trakcie Forum Gospodarki Morskiej w Gdyni w dniu 11.10.2024 r., na które zaproszeni zostali przedstawiciele Komisji Europejskiej, stoczni, producentów wyposażenia okrętowego, armatorów i organizacji pracodawców.

Panel będzie się składał z dwóch części. W pierwszej części jego uczestnicy postawią diagnozę obecnej sytuacji: dlaczego Europa utraciła i w dalszym ciągu traci swoją wiodącą pozycję w budowie statków. Natomiast w części drugiej panelu, która będzie miała charakter „burzy mózgów”, zastanowią się nad tym jakie konkretne kroki należy podjąć w celu odbudowy przemysłu okrętowego w Europie.

Skład osobowy panelu wygląda następująco:

Moderator:
  • Grzegorz Landowski, Portal Morski.pl
Paneliści:
  • Christophe Tytgat, SEA Europe and CESA
  • Dario Bazargan, European Commission - DG Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs (GROW)
  • Kasia Romantowska, DAMEN Shipyards Group
  • Michał Habina, REMONTOWA Shiprepair Yard
  • Hrishikesh Chatterjee, MAN Energy Solutions
  • Dariusz Jellonnek, Polish Shipping Companies Association
Dyskusję poprzedzi wykład gościa honorowego konferencji – Sekretarza Generalnego SEA Europe Christophe Tytgata - który omówi sytuację przemysłu stoczniowego w UE oraz środki wsparcia dla tego sektora.

Trzeba to powiedzieć otwarcie – proces odbudowy przemysłu okrętowego na naszym kontynencie nie będzie łatwy i w jego trakcie będziemy musieli stawić czoła licznym wyzwaniom. Sytuacji nie ułatwia niezwykle zbiurokratyzowany i powolny sposób podejmowania decyzji w organach decyzyjnych Unii Europejskiej.

Ale musimy podjąć ten wysiłek dla naszego bezpieczeństwa, w obliczu gromadzących się czarnych chmur nad dotychczasowym pokojowym współistnieniem.

www.youtube.com/watch?v=q3PFM_U6KqU


Ireneusz Karaśkiewicz
dyrektor Biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE

Szanowni Państwo, w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w ramach naszego serwisu stosujemy pliki cookies. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Jeśli nie wyrażają Państwo zgody, uprzejmie prosimy o dokonanie stosownych zmian w ustawieniach przeglądarki internetowej.

ZAMKNIJ