Aktualności › FORUM OKRĘTOWE tworzy platformę współpracy na rzecz napędów bezemisyjnych.

FORUM OKRĘTOWE tworzy platformę współpracy na rzecz napędów bezemisyjnych.

17 lutego 2020
O roli, potencjale i szansach firm FORUM OKRĘTOWEGO wobec nadchodzącej rewolucji technologicznej w transporcie morskim rozmawiamy z dyrektorem biura tej organizacji Ireneuszem Karaśkiewiczem.

- Rada FORUM OKRĘTOWEGO 11 lutego br. wybrała prof. Macieja Chorowskiego na szefa Zespołu Roboczego ds. Badań, Innowacji i Rozwoju. Po tym wyborze, przedstawiciele podmiotów zrzeszonych w Forum mówili, że wreszcie wytyczono w tej organizacji kierunek, który może być realną szansą na rozwój polskich firm. To początek nowej drogi?


- Dzisiejsze nasze spotkanie jest tak naprawdę zakończeniem pierwszego etapu budowy Zespołu Roboczego ds. Badań, Innowacji i Rozwoju. Przypomnę może w paru słowach historię jego powstania. Tuż po powołaniu mnie na Dyrektora Biura FORUM OKRĘTOWEGO, Prezes Piotr Soyka polecił mi abym przyjrzał się jak działają i jak są zorganizowane odpowiedniki naszej organizacji w innych krajach europejskich. Celem było ożywienie naszego stowarzyszenie i odważniejsze otworzenie się na inne podmioty działające w Polsce w branży morskiej.

Jak są zorganizowane odpowiedniki FORUM OKRĘTOWEGO w innych krajach europejskich?

Otóż składają się one ze tzw. Zespołów Roboczych (Working Groups), obejmujących obszary działania, które są przedmiotem szczególnego zainteresowania poszczególnych członków organizacji. Są one tak naprawdę istotą aktywności tychże organizacji, w których jej członkowie mają bezpośredni biznesowy i materialny interes w łączeniu się w Zespoły Robocze. Obszar działania takiego Zespołu może być zdefiniowane dowolnie – celem jest uzyskanie korzyści biznesowych poprzez współpracę i bliższe kontakty jego uczestników.

Obszary wspólnych zainteresowań bywają różne: są Zespoły Robocze grupujące np. biura projektowe, firmy specjalizujące się w produkcji zbrojeniowej. W jednej z organizacji jest Zespół Roboczy grupujący firmy wykonujące instalacje elektryczne, gdyż właśnie one znalazły swój wspólny interes w częstszych kontaktach i wymianie informacji, a nawet łączenia w konsorcja wykonujące większe prace. Jednak we wszystkich europejskich organizacjach najważniejszymi i najaktywniejszymi są Zespoły Roboczego ds. Badań, Innowacji i Rozwoju, i właśnie od utworzenia takiego zespołu rozpoczęliśmy.

Czym będzie się zajmować ten Zespół Roboczy?

Plan pracy bardzo precyzyjnie opisał prof. Chorowski w trakcie swojego wystąpienia. Na początek czeka nas burza mózgów w celu ustalenia kierunków badawczych, i temu będą poświęcone pierwsze spotkania.

Sprawy nabrały przyspieszenia w ostatnim czasie.

Dokładnie. Otóż 11 września 2019, w trakcie Walnego Zgromadzenia Członków FORUM OKRĘTOWEGO, w uzgodnieniu z Prezesem Soyką, zgłosiłem propozycję zmiany struktury organizacyjnej naszego stowarzyszenia i powołania Zespołów Roboczych, rozpoczynając od utworzenia Zespołu Roboczego ds. Badań, Innowacji i Rozwoju. Propozycja ta znalazła szerokie poparcie naszych Członków i niecały miesiąc później - 8 października 2019 odbyło się pierwsze spotkanie inicjujące pracę Zespołu Roboczego w siedzibie DNV-GL, na którym w trakcie burzy mózgów ustaliliśmy sobie czym ten Zespół miałby się zajmować. Następnie 10 grudnia 2019 w trakcie otwartego posiedzenie Rady FO, jednogłośnie Uchwałą powołano tenże Zespół. W trakcie tego spotkania wystąpił dyrektor Jaap Gebraad, kierujący w ramach SEA Europe identycznym Zespołem Roboczym, który opisał nam jak on działa, czym się zajmuje i jak miałaby wyglądać jego współpraca z naszym Zespołem Roboczym.

Dzisiejszy wybór prof. Macieja Chorowskiego na Przewodniczącego naszego Zespołu zamyka pierwszy etap jego tworzenie i teraz przystępujemy do rzeczywistej pracy, gdyż wyzwania przed którymi stoimy są ogromne.

Jakie konkretnie?

Transport morski, składający się z ok 86 tys. jednostek pływających, emituje rocznie ok. 940 mln ton dwutlenku węgla do atmosfery, co stanowi 2,5% światowej emisji gazów cieplarnianych. Jeżeli środki łagodzące nie zostaną szybko wprowadzone w życie, nastąpi znaczący wzrost tejże emisji. Przy dotychczasowym sposobie postępowania emisja pochodząca z żeglugi mogłyby wzrosnąć o 50-250 % do roku 2050.
Cały przemysł okrętowy staje w obliczu zmian, które bez wielkiej przesady można nazwać rewolucją technologiczną związaną z wprowadzeniem napędów znacznie ograniczających emisję tegoż dwutlenku węgla do atmosfery. Długofalowe cele zostały już zdefiniowane, decyzje na szczeblu politycznym zapadły, i teraz w zaciszu gabinetów powstają szczegółowe plany wdrożenia ich w życie. Od tego nie ma odwrotu.

Kto podejmuje te decyzje i kto będzie egzekwował wprowadzanie ich w życie?

Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO), która jest agendą ONZ o zasięgu globalnym, zajmująca się bezpieczeństwem floty handlowej na morzu oraz zapobieganiem zanieczyszczeniu środowiska przez statki przygotowała długofalowy plan redukcji emisji gazów cieplarnianych, zakładający zmniejszenie ich rocznej emisji co najmniej o 50 % do roku 2050 w stosunku do poziomu roku 2008, i całkowitej ich redukcji do zera - do roku 2100.

Decyzję taką podjęto 13 kwietnia 2018 roku w trakcie 72 sesji Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego w centrali Międzynarodowej Organizacji Morskiej w Londynie, kiedy to 170 krajów osiągnęło wspólne porozumienie o stopniowej redukcji emisji dwutlenku węgla.

Wydawałoby się, że najskuteczniejsze byłoby właśnie takie globalne podejście do problemu emisji gazów cieplarnianych pochodzących z żeglugi międzynarodowej pod przewodnictwem globalnej organizacji jaką jest Międzynarodowa Organizacji Morska. Jednak stosunkowe powolne postępy – zdaniem niektórych - spowodowało, że na arenę ze swoimi inicjatywami wkroczyła energicznie Unia Europejska.

Jakie są to inicjatywy Unii Europejskiej?

W lipcu 2019 roku nowo wybrana Przewodnicząca Komisji Europejskiej Pani Ursula von der Leyen ogłosiła tzw. Europejski Zielony Ład (European Green Deal), który jest niezwykle ambitnym planem przekształcenia całej gospodarki Unii Europejskiej w gospodarkę neutralną klimatycznie do roku 2050. Dokument ten jest na razie na etapie tzw. „zakomunikowania”, i zawiera jedynie ogólną mapę drogową całego przedsięwzięcia. Jednak w ciągu najbliższych dwóch lat mają zostać przygotowane szczegółowe przedsięwzięcia i regulacje mające na celu osiągnięcie założonego celu. Pierwsze propozycje będą gotowe już w marcu tego roku.
Dotyczy to również transportu wodnego. Sprawy jak widać ulegają znacznemu przyspieszeniu. Osobą odpowiedzialną w Komisji Europejskiej za wdrożenie tego programu będzie znany w Polsce wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Pan Frans Timmermans. O polityku tym krążą różne opinie, jednak nie można odmówić mu jednego – że jest osobą niezwykle zdeterminowaną, i chyba dlatego polityk o takiej osobowości został wybrany do wdrożenia tego trudnego i ambitnego planu klimatycznego, który jest obecnie jednym z trzech najważniejszych priorytetów Unii Europejskiej, obok cyfryzacji i wymiaru geopolitycznego.

Czy jednak politycy zdają sobie sprawę że na dzień dzisiejszy nie jesteśmy przygotowani technologicznie, szczególnie w naszej branży, do natychmiastowego wdrożenia napędów nie emitujących dwutlenku węgla?

Uczestniczyłem w kilku spotkaniach i mogę powiedzieć, że powoli to do nich dociera, chociaż nie robi to na nich absolutnie żadnego wrażenia. Są niezwykle zdeterminowani i zdecydowanie komunikują nam, przedstawicielom organizacji zrzeszających firmy z branży okrętowej: to wy macie podjąć to wyzwanie i od was oczekujemy przedstawienia rozwiązań. Ich determinacja i zdecydowanie wynika z ogromnej presji opinii publicznej, która widzi to co się dzieje za oknem - długie, suche lata i coraz cieplejsze zimy – i oczekuje od polityków zdecydowanych działań. Ta lawina przedsięwzięć po prostu ruszyła, i tutaj nikt nie może być na „nie”, bo wówczas zwyczajnie wypada z gry. Musimy patrzeć na to pozytywnie, i szukać nowych rozwiązań technicznych, to zresztą dla wszystkich również ogromna szansa. Taki jest aktualny wiatr historii. Za 20-30 lat transport morski będzie wyglądał zupełnie inaczej i musimy sią na to przygotować.

Jeżeli chodzi o rozwiązania techniczne, to czym dysponujemy w tej chwili?

Naprawdę ambitny plan redukcji CO2 będzie możliwy do przeprowadzenia tylko wtedy, gdy powstaną szeroko dostępne do komercyjnego zastosowania napędy na w pełni ekologiczne paliwa dla żeglugi. Na razie ich nie ma lub są w stadium bardzo początkowym, ale na pewno pojawią się w najbliższej przyszłości. Trwają intensywne prace badawcze nad napędem wodorowym i na amoniak, jednak jednostki na których je dotąd zastosowano można policzyć na palcach, i to jednej ręki.

Napęd elektryczny jednostek wodnych, który znany jest od ponad stu lat i jest w miarę prosty technicznie do zastosowania, rozwiązuje tylko część problemu, gdyż znajduje zastosowanie na jednostkach o krótszym zasięgu. Jednostki zasilane gazem LNG na pewno wypełnią okres przejściowy, gdyż zastosowanie tego paliwa jednak redukuje emisję szkodliwych substancji oraz nieco CO2. To bardzo silna polska specjalność.

Istnieją jeszcze inne środki techniczne i operacyjne redukcji emisji, takie jak: ograniczenia prędkości, pogodowe planowanie tras statków, napęd hybrydowy, przeciwbieżne śruby napędowe i urządzenia zwiększające efektywność układu napędowego oraz efektywność energetyczną statku (EEDI) – wszystko to może przynieść oszczędności paliwa, które prowadzą do redukcji emisji. Ale prawdziwa rewolucja nadejdzie wraz z masowym zastosowaniem napędów na w pełni ekologiczne paliwa, nie emitujące dwutlenku węgla. To dopiero przed nami, ale wyścig technologiczny już się rozpoczął. Ten kto pierwszy opracuje praktyczne rozwiązania, ten zgarnie największe profity.

Zgaduje, że utworzenie Zespołu Roboczego ds. Badań, Innowacji i Rozwoju FORUM OKRĘTOWEGO ma silny związek z wyzwaniami, przed którymi stajemy?

Dokładnie. W FORUM OKRĘTOWYM drzemie ogromny potencjał intelektualny. Naszymi członkami są między innymi: czołowe polskie uczelnie - Politechnika Gdańska, Politechnika Wrocławska, Akademia Morska w Szczecinie i Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni, dwa najważniejsze morskie ośrodki badawcze – Centrum Techniki Okrętowej w Gdańsku i Centrum Techniki Morskiej w Gdyni, wiodąca światowa instytucja klasyfikacyjna – DNV-GL i nasza krajowa – PRS, mamy czołowe biura projektowe i stocznie, które mają kulturę tworzenia innowacyjnych projektów i produktów. Mamy również czołowych światowych producentów napędów okrętowych: Wartsila, MAN i Kongsberg. Zespołem Roboczym pokieruje wreszcie prof. dr hab. inż. Maciej Chorowski, a więc osoba, która ma na swoim koncie wiele innowacyjnych wdrożeń. Mamy szansę stworzyć coś razem.

Co ma zrobić ktoś, kto by się chciał przyłączyć do tej inicjatywy?

Jesteśmy otwarci na wszystkich i zapraszamy do współpracy. Tak naprawdę Europejski Zielony Ład to nie tylko napędy bezemisjne, na których tutaj się skoncentrowaliśmy, ale wszystkie specjalności okrętowe. Nie ominie on dokładnie nikogo: producentów wyposażenia okrętowego, wyposażenie wnętrz, elektryki i elektroniki okrętowej. Im nas będzie więcej w Zespole Roboczym i w organizacji, tym więcej będzie pomysłów i wspólnych przedsięwzięć, w sumie dla dobra nas wszystkich. W Polsce dominuje niechęć do organizowania się i działania w grupach, ale my to przełamiemy. Ogromne wyzwania, które są przed nami zmuszają nas do współpracy. Ja zapraszam każdego, kto ma chęci i pomysły. Moje dane kontaktowe są na stronie internetowej FORUM OKRĘTOWEGO, ale podam je tutaj dla tych, którzy chcą nawiązać kontakt:

Tel: 502 160 427
i.karaskiewicz@forumokretowe.org.pl

Zapraszam wszystkich chętnych do współpracy.

Dziękuję za rozmowę i życzę powodzenia w tym ciekawym przedsięwzięciu.
 

Szanowni Państwo, w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w ramach naszego serwisu stosujemy pliki cookies. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Jeśli nie wyrażają Państwo zgody, uprzejmie prosimy o dokonanie stosownych zmian w ustawieniach przeglądarki internetowej.

ZAMKNIJ