Polska jest jednym ze światowych liderów, jeżeli chodzi o udział kobiet wśród studiujących na kierunkach ścisłych, takich jak: nauki przyrodnicze, techniczne, matematyka i informatyka. Udział ten - według różnych źródeł - kształtuje się obecnie na poziomie ok. 40%. W ostatnich latach dogoniliśmy i zdecydowanie wyprzedziliśmy pod tym względem kraje, które w przeszłości zbudowały swój dobrobyt na rozwoju nauk ścisłych, takich jak Niemcy, w których odsetek ten wynosi ok. 22%, czy Japonię – 15%.
Kobiety na publicznych uczelniach technicznych w Polsce stanowią obecnie blisko 36% kształcących się. Niektóre kierunki zostały przez nie niemal całkowicie zdominowane, jak np. architektura i urbanistyka, gdzie odsetek absolwentek wynosi blisko 73%. Z kolei udział kobiet wśród kończących studia na kierunku biotechnologii wynosi 79% i technologii chemicznej – 71%. Liczby imponujące, tak jak przystało na spadkobierczynie najwybitniejszego umysłu ścisłego w historii ludzkości – Marii Skłodowskiej-Curie. Rosnąca rola polskich kobiet w naukach ścisłych staje się faktem nie przez wszystkich dostrzeganym.
Coraz więcej kobiet w przemyśle okrętowym
Fenomen ten nie ominął również branży okrętowej. Jeszcze 35 lat temu w ówczesnym Instytucie Okrętowym Politechniki Gdańskiej udział studiujących kobiet nie przekraczał 3%. Obecnie kobiety stanowią tam ok. 30% wszystkich kształcących się na studiach stacjonarnych. To swoista rewolucja, która dokonuje się na naszych oczach.
Zmienia się kadra menedżerska w przemyśle okrętowym
Znajduje to również swoje odbicie w zatrudnieniu na wyższych stanowiskach w przemyśle okrętowym. Jeszcze 30 lat temu kobiet w zarządzaniu praktycznie nie było. Dzisiaj jest ich coraz więcej i liczby te będą rosły. Kobieta kieruje dziś czołową polską stocznią remontową NAUTA – Monika Kozakiewicz, biurami projektowymi: DAMEN ENGINEERING – Katarzyna Romantowska, DELTAMARIN – Jadwiga Sztelwander-Zięba, WESTCON DESIGN POLAND – Joanna Hebda-Nowacka. Członkiem zarządu REMONTOWA CLIMAREM jest Anna Kotlewska, zastępcą kierownika projektu budowy jednego z serii niszczycieli min klasy KORMORAN w stoczni REMONTOWA SHIPBUILDING była Joanna Ryngwelska. Kobiety coraz liczniej zasilają działy techniczne stoczni, w tym biura projektowe i technologiczne, działy zakupów, logistyki i marketingu. Coraz częściej kierownikami tychże działów są właśnie kobiety.
Naturalny proces
Polskie kobiety wchodzą szerokim strumieniem do nauki zawodów technicznych i odbywa się to bez żadnych sztucznych zachęt takich jak znane z przeszłości punkty za pochodzenie, czy obecnie modne w niektórych kręgach, ale często absurdalne - parytety. Jest to po prostu naturalny proces. Zważywszy na to, że studia inżynieryjne są często żmudne i wymagają dużego wysiłku i poświęcenia, jest to tym bardziej godne podkreślenia. Ogromna w tym zasługa tych nauczycieli szkół podstawowych i średnich, którzy nie tylko przekazują wiedzę, ale potrafią również zaszczepić w uczniach zainteresowanie i często pasję do nauk ścisłych.
Duże wyzwania i niepokojące sygnały
Niepokojące w tym kontekście są zapowiedzi płynące z resortu edukacji o zamiarze redukcji tzw. podstawy programowej w programie nauczania od nowego roku szkolnego, obejmującej również matematykę, fizykę i chemię. Po bardzo gwałtownych i niemal powszechnych negatywnych reakcjach, resort tłumaczył że chodzi o redukcję o ok. 20% podstawy programowej przy nie zmienionej siatce godzin, w celu „poprawy jakości nauczania”. Zapowiedziano również konsultacje przed podjęciem ostatecznych decyzji. Dlatego należy spokojnie poczekać na konkrety proponowanej reformy. Przy jej tworzeniu i w trakcie nadchodzącej debaty warto jednak mieć na względzie fakt, że kraje z naszego kręgu cywilizacyjnego zbudowały swój dobrobyt i bezpieczeństwo właśnie na rozwoju nauk ścisłych. Nasz sukces gospodarczy ostatnich 30 lat bez nich również nie byłby możliwy.
Przed Polską ogromne wyzwania związane z fizycznym bezpieczeństwem naszego państwa wynikające z zagrożenia wojennego, którym musimy stawić czoła. Budowa kompetencji inżynieryjno-technicznych – w tym wiedzy o tym, jak zaprojektować i zbudować jednostkę pływającą - jest fundamentem tegoż bezpieczeństwa. Rosnącą rolę w budowie tychże kompetencji odgrywają polskie kobiety - szczególnie w branżach inżynieryjnych kluczowych dla naszego bezpieczeństwa, do których zalicza się również przemysł okrętowy.
Historyczna zmiana
Zachodzące zmiany są jeszcze wyraźniej widoczne w Instytucie Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej na nowo otwartych – z inicjatywy FORUM OKRĘTOWEGO - studiach podyplomowych „Budowa Okrętów”. Zapisy na te studia co prawda jeszcze trwają i będą kontynuowane do 15 lutego, ale na tą chwilę udział kobiet wśród zgłaszających się przekroczył już 50% ! To czytelny znak zmian jakie zachodzą w naszej branży. Dlatego ważne jest, żeby kadra menedżerska – ciągle jeszcze bardzo męska - dostrzegła te zachodzące fundamentalne zmiany.
Więcej o studiach podyplomowych w Instytucie Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej można przeczytać klikając na link:
Autorem jest dyrektorem Biura FORUM OKRĘTOWEGO