W czwartek 14 września 2023 roku na terenie stoczni REMONTOWA Shipbuilding w Gdańsku, odbyło się wyjazdowe posiedzenie Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Rynku Pracy, którego tematem przewodnim były potrzeby kadrowe przemysłu okrętowego.
Pomorska Wojewódzka Rada Rynku Pracy (PWRRP) – której FORUM OKRĘTOWE jest członkiem – jest ciałem opinio-doradczym przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Zakres jej prac jest szeroki, w tym m.in. opiniowanie tworzenia klas w szkolnictwie zawodowym i podziału funduszy europejskich na szkolnictwo zawodowe w naszym województwie.
FORUM OKRĘTOWE w ramach prac PWRRP lobbuje za potrzebą pilnego odbudowania kształcenie kadr na potrzeby przemysłu okrętowego. PWRRP ma bardzo życzliwe podejście do tych postulatów, stąd pomysł jej Przewodniczącego, by jedno z jej cyklicznych posiedzeń odbyło się w stoczni, aby w jego trakcie zapoznać się z potrzebami naszej branży bezpośrednio od jej przedstawicieli. Częścią spotkania było również zwiedzanie Gdańskiej Stoczni Remontowej.
W posiedzeniu, obok członków PWRRP i pracowników Wojewódzkiego Urzędu Pracy, uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich, w tym m.in.:
- Leszek Bonna – Wicemarszałek Województwa Pomorskiego
- Marcin Fuchs – Dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego UMWP
- Mirosław Zucholl – Wicedyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego UMWP
- Adam Krawiec – Dyrektor Departamentu Edukacji i Sportu UMWP
- Damian Orzeł – Kierownik Referatu szkolnictwa zawodowego w regionie w Departamencie Edukacji i Sportu UMWP
- Stanisław Szultka – Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego UMWP
- Izabela Jezierska – Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy,
- Katarzyna Żmudzińska – Wicedyrektor ds. Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy
- Angelika Misiewicz – Kierownik Działu Programów Rynku Pracy w Gdańskim Urzędzie Pracy
- Beata Lost – Wicedyrektor Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gdańsku
- Dominika Szałkowska – Wicedyrektor Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gdańsku
Program spotkania obejmował przedstawienie potrzeb kadrowych przemysłu stoczniowego oraz wystąpienia przedstawicieli instytucji realizujących działania dotyczące kształcenia ustawicznego.
Porządek Obrad PWRRP-14.09.2023
Zabierając głos w części otwierającej spotkania Wicemarszałek Województwa Pomorskiego Leszek Bonna podkreślił duże znaczenie, jakie ma przemysł okrętowy dla naszego województwa, będącego nie tylko miejscem zatrudnienia dla kilkudziesięciu tysięcy jego mieszkańców, ale również ogromnym atutem regionu w rozpoczynającej się rewolucji technologicznej związanej z dekarbonizacją gospodarki, w tym transportu wodnego. Podkreślił, że bardzo leżą mu na sercu problemy kadrowe branży okrętowej, dlatego osobiście chce zapoznać się z nimi od przedstawicieli stoczni. Podkreślił fundamentalne znaczenie jakie ma w tym kontekście edukacja zawodowa dla przemysłu okrętowego i zadeklarował pełne wsparcie dla wszelkich inicjatyw w kierunku jej odbudowy.
Zabierający również głos w otwierającej części spotkania dyrektor Biura FORUM OKRĘTOWEGO (FO) Ireneusz Karaśkiewicz przywołał w tym kontekście stworzony przez FO Program Odbudowy Kształcenie Zawodowego dla Przemysłu Okrętowego i trzy jego kluczowe punkty, tworzące system:
- wprowadzenie zinstytucjonalizowanych i regularnych badań w zakresie zapotrzebowania na pracowników w przemyśle okrętowym, które wskaże konkretne kompetencje potrzebne w branży, które to z kolei będą podstawą do przygotowanie oferty edukacyjnej,
- rozwinięcie systemu edukacji zawodowej opartej o krótkie kursy dostosowane do potrzeb branży okrętowej na podstawie wyżej zdefiniowanych potrzeb – tzw. edukacja ustawiczna
- stała promocja zawodów związanych z przemysłem okrętowym wśród uczącej się młodzieży i poszukających pracę oraz chcących zmienić lub podnieść swoje kwalifikacje.
Odbudowa Szkolnictwa Zawodowego dla Przemysłu Okrętowego w Województwie Pomorskim
Odnosząc się do tego, Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Rynku Pracy Jarosław Filipczak podkreślił, że właśnie edukacja ustawiczna może być zdecydowanie najszybszym rozwiązaniem problemów branży okrętowej i dlatego duża część spotkania będzie właśnie jej poświęcona.
Według danych dotyczących zapotrzebowania na zawody w branży stoczniowej udostępnionych uczestnikom spotkania przez Wojewódzki Urząd Pracy, zarejestrowanych bezrobotnych w powiatowych urzędach pracy w branży okrętowej w naszym województwie było 360 osób, natomiast ofert pracy zgłoszonych do tych urzędów - 984. Liczba zgłoszonych do ewidencji oświadczeń o podjęciu zatrudnienia przez cudzoziemców wynosiła 920. Pełna informacja dotycząca zapotrzebowania na zawody branży stoczniowej poniżej.
Informacja dotycząca zapotrzebowania na zawody branży stoczniowej
Zabierający głos w pierwszej części spotkania: Krzysztof Książek z Gdańskiej Stoczni Remontowej, Bartłomiej Pomierski ze stoczni Remontowa Shipbuilding i Grzegorz Klimaszewski z Grupy Przemysłowej Baltic przedstawili strategiczne planowanie zasobów kadrowych w swoich firmach.
Przedstawili plany zatrudnienia w najbliższych latach biorące pod uwagę naturalne odejścia na emeryturę, rotacje kadrowe oraz konieczność zwiększenia zatrudnienia w związku z rosnącym portfelem zamówień w stoczniach. Omówili specjalności, na które jest największe zapotrzebowanie i których – z braku oferty edukacyjnej – sami podjęli się kształcenia w stworzonych przez siebie szkółkach przyzakładowych. Podkreślali jednak, że takie szkolenie może dotyczyć tylko niektórych specjalności, np. spawaczy, których można nauczyć zawodu stosunkowo szybko, natomiast na pewno nie zastąpią one gruntownej edukacji w zawodach specjalistycznych, wymagających głębszej wiedzy teoretycznej.
Zwrócili uwagę, że w związku z ogólną sytuacją na rynku pracy, stocznie zatrudniają pracowników z innych branż, a ci wymagają dokształcenia w kierunku okrętowym. Mówcy w imieniu stoczni, które reprezentują, zgodnie zadeklarowali pomoc w promocji zawodów okrętowych i doradztwie zawodowym dla młodzieży, podkreślili jednak że taki system promocji i doradztwa musi zostać stworzony przez instytucje edukacyjne. Sami podejmują już indywidualnie kroki w tym kierunku, ale podkreślali że potrzebne jest zinstytucjonalizowany system. Zgodzili się że rozbudowana szerzej o specjalności okrętowe edukacja ustawiczna, może być rozwiązaniem problemów branży.
Drugą część spotkania rozpoczęła Angelika Misiewicz, Kierownik Działu Programów Rynku Pracy w Gdańskim Urzędzie Pracy, dzieląc się dotychczasowymi doświadczeniami kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców w ramach Krajowego Funduszu Szkoleniowego, oraz omówiła jego finansowe i organizacyjne aspekty.
Kształcenie Ustawiczne Pracowników i Pracodawcy w Ramach KFS
W dalszej części spotkania Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego podkreślił konieczność wzmocnienia roli uczenia się przez całe życie pod kątem potrzeb przemysłu stoczniowego – i tą rolę będzie spełniał system kształcenia ustawicznego - oraz omówił przyszłą rolę Pomorskiego Obserwatorium Gospodarczego, które będzie identyfikowało między innymi zapotrzebowania na kwalifikacje, czym wychodzi naprzeciw pomysłom zgłaszanym przez FORUM OKRĘTOWE. Zwrócił uwagę na kluczowe znaczenie promocji zawodów związanych z gospodarką morską wśród młodzieży, wymieniając w tym kontekście Targi EDUOFFSHOREWING oraz Tragi BALTEXPO w trakcie których, ostatni dzień wydarzenia będzie dniem kariery, otwartym do bezpłatnego wstępu dla uczniów, studentów i osób poszukujących pracy.
Rola Pomorskiego Obserwatorium Gospodarczego
Zabierający następnie głos Adam Krawiec, Dyrektor Departamentu Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego omówił regionalne wsparcie szkolnictwa zawodowego z uwzględnieniem kształcenia kadr dla gospodarki morskiej, oraz przedstawił informacje dotyczące kształcenia dla przemysłu okrętowego, a właściwie to co z niego zostało. Pokazane w trakcie prezentacji dane przy poszczególnych zawodach pokazują całkowitą liczbę uczniów. Natomiast w rozbiciu na poszczególne klasy, daje to w wielu specjalnościach kilkunastu absolwentów na rok, co stanowi kroplę w morzu potrzeb branży. Kończąc, zadeklarował, że czas najwyższy przystąpić już do działania.
Regionalne wsparcie szkolnictwa zawodowego dla gospodarki morskiej
Zabierający jako ostatni głos w tej części spotkania Mirosław Zucholl, Wicedyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego omówił aspekt podnoszenia kwalifikacji zawodowych w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza (FEP), w zakresie interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego+. W tym kontekście wymienił kwotę przeznaczoną na kształcenie ustawiczne – 57,3 mln EUR oraz omówił cele, typy projektów i preferencje dla projektów.
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza
Zamykając spotkanie, Przewodniczący Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Rynku Pracy Jarosław Filipczak podziękował wszystkim za przedstawione prezentacje i dyskusję. Podkreślił, że to spotkanie w stoczni było bardzo owocne dla wszystkich stron, pozwoliło lepiej wzajemnie się zrozumieć, ale teraz jest już czas najwyższy na działanie.
O ocenę spotkania tuż po jego zakończeniu, poprosiliśmy dyrektora biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE Ireneusza Karaśkiewicza:
- Zgadzam się, że to było bardzo cenne spotkanie i pozwoliło lepiej wzajemnie się zrozumieć uczestnikom: z jednej strony wyartykułowano po raz kolejny potrzeby branży okrętowej, z drugiej przedstawiono istniejące już i rodzące się przedsięwzięcia, oraz poinformowano o środkach finansowe jakie wreszcie będą uruchomione z funduszy europejskich na kształcenie ustawiczne.
- Przedstawiciele stoczni nie tylko zgłaszali potrzeby, ale również deklarowali pomoc w odbudowie edukacji dla przemysłu okrętowego, opisując własne inicjatywy w szkoleniu i promocji. Odbudowa ta to duże przedsięwzięcie i musimy tutaj połączyć siły, ale najważniejsze jest to, co podkreślało kilku mówców: czas na konkretne przedsięwzięcia, których efektem będą utworzone nowe klasy i kursy wypełnione uczniami i kursantami. Mam nadzieję że tak się wreszcie stanie, branża coraz bardziej niecierpliwie tego oczekuje.